İntihar düşünceleri ve davranışları, bir bireyin yaşamına son verme niyeti veya eylemleriyle ilgilidir. İntihar düşünceleri ve davranışları şu şekillerde ortaya çıkabilir:
- İntihar düşünceleri: Birey, yaşamına son verme düşüncelerine sahip olabilir, ancak bu düşünceler henüz eyleme dönüşmemiştir.
- İntihar planlaması: Birey, yaşamına son verme niyetiyle harekete geçer ve intihar etme yöntemi, zamanı ve yeri gibi detayları planlar.
- İntihar girişimi: Birey, yaşamına son verme amacıyla kendine zarar verici bir eylemde bulunur, ancak bu eylem başarısız olur veya başkaları tarafından engellenir.
- Tamamlanmış intihar: Birey, yaşamına son verme niyetiyle başarılı bir eylemde bulunur.
Terapi, intihar düşünceleri ve davranışlarıyla mücadele etmede önemli bir rol oynayabilir. Terapinin katkıları şunlardır:
- Duyguları ve düşünceleri anlamak: Terapi, bireyin intihar düşüncelerinin ve duygularının kökenini anlamasına yardımcı olabilir. Bu, bireye sorunlarını daha sağlıklı ve etkili bir şekilde ele alabilmesi için farkındalık kazandırır.
- Başa çıkma becerileri geliştirmek: Terapistler, bireylere stresle başa çıkma, problem çözme ve duygusal düzenleme becerileri öğretebilir. Bu beceriler, bireyin yaşamındaki zorluklarla başa çıkma yeteneğini artırarak intihar düşüncelerini ve davranışlarını azaltabilir.
- Sosyal destek sağlamak: Terapi, bireyin sosyal destek ağına erişmesine ve güçlendirmesine yardımcı olabilir. Terapistler, aile, arkadaşlar ve meslektaşlarla daha sağlıklı ve destekleyici ilişkiler kurmak için stratejiler sunabilir.
- Davranış değişikliği: Terapistler, bireylere zararlı düşünce ve davranış kalıplarını değiştirme yollarını gösterebilir. Bu, bireyin yaşamındaki olumsuz etkileri azaltarak intihar düşüncelerini ve davranışlarını önleyebilir.
- İlaç tedavisi: İntihar düşünceleri ve davranışları olan bireyler için, uygun ilaç tedavisi terapinin bir parçası olarak düşünülebilir. İlaçlar, özellikle depresyon ve anksiyete gibi temel psikolojik sorunlarla mücadele etmeye yardımcı olarak, intihar düşüncelerini ve davranışlarını azaltabilir. Psikiyatristler ve terapistler, bireyin durumuna ve ihtiyaçlarına uygun ilaç tedavisi önerebilir.
- Kriz müdahalesi: Terapistler, intihar düşünceleri ve davranışları olan bireyler için kriz müdahale hizmetlerine yönlendirmede yardımcı olabilir. Bu hizmetler, acil durumlar için 7/24 ulaşılabilir destek ve rehberlik sunarak bireyin güvende hissetmesine ve tehlikeli düşüncelerle başa çıkmasına yardımcı olur.
- Uzun vadeli destek ve takip: Terapistler, bireyin intihar düşünceleri ve davranışlarıyla başa çıkmasına yardımcı olmak için uzun vadeli destek ve takip sağlayabilir. Bu, bireyin yaşamında olumlu değişiklikler yapma ve intihar düşüncelerini ve davranışlarını önleme çabalarını sürdürmesine yardımcı olur.
- Özgüven ve yaşam amacı geliştirme: Terapi, bireyin özgüvenini artırma ve yaşam amacı bulma sürecine yardımcı olabilir. Bu, bireyin yaşamına değer ve anlam katma yeteneğini geliştirerek intihar düşünceleri ve davranışlarının azalmasına yardımcı olabilir.
- Psiko-eğitim: Terapistler, bireyin intihar düşünceleri ve davranışları konusunda bilgi ve farkındalık kazanmasına yardımcı olabilir. Psiko-eğitim, bireyin bu düşüncelerin ve davranışların tehlikelerini ve nasıl başa çıkabileceğini anlamasına yardımcı olur.
Sonuç olarak, terapi intihar düşünceleri ve davranışlarıyla mücadelede önemli bir rol oynar. Terapistler, bireyin duygularını ve düşüncelerini anlamasına, başa çıkma becerileri geliştirmesine, sosyal desteği sağlamasına ve zararlı düşünce ve davranış kalıplarını değiştirmesine yardımcı olarak intihar düşüncelerini ve davranışlarını önlemeye ve azaltmaya çalışır. Terapi sürecinde uygun ilaç tedavisi, kriz müdahalesi ve uzun vadeli destek ve takip, bireyin yaşamında olumlu değişiklikler yapmasını ve intihar düşünceleri ve davranışlarını önlemesini destekler.
Yeni yazılardan haberdar olmak için e-posta listeme kayıt olabilirsiniz. Aşağıdaki kutucuğa e-posta adresinizi yazıp kaydol tuşuna basarsanız her yazı yayınlandığında otomatik olarak bilgilendirileceksiniz.
Anıl Yılmaz
Uzm. Psikolog & Psikoterapist