Eşcinsellik, aynı cinsiyetteki bireyler arasında kurulan romantizm, cinsellik ya da duygusal bağlılık temalı ilişkidir. Bazı bireyler çocukluğundan itibaren eşcinsel olduklarını fark ederken bazıları yetişkin yaşamda bu tercihi edinir. Bir kısım kişiler ise yaşamı boyunca çevresine itiraf edememektedir. Bazense kişi kendisine dahi itiraf edememiş olabilir.
Eşcinsellik, insanlık tarihinde en eski zamanlardan beri bilinmektedir. Birçok kültür ve dinde, eşcinsellik normal dışı olarak görülmüştür. Bu durum günümüzde de büyük oranda devam etmektedir. Birçok eşcinsel birey dışlanma, işten atılma, ötekileşme, şiddet ve hakarete maruz kalma gibi kaygılar nedeniyle yaşamına istediği gibi devam edememektedir.
Bu konuda birbirine karıştırılan kavramları incelemek faydalı olacaktır:
Cinsel Yönelim: Bireyin ait hissettiği cinsiyeti değil; hangi cinsiyetten kişilere ilgi duyduğunu belirtir. Cinsel yönelim türleri heteroseksüellik, homoseksüellik (eşcinsellik) ve biseksüelliktir.
Heteroseksüel: Cinsel yönelimi karşı cinsiyetteki kişiye karşı olan bireydir.
Biseksüel: Cinsel yönelimi her iki cinsiyetteki kişilere karşı olan bireydir.
Lezbiyen: Cinsel yönelimi diğer kadınlara yönelik olan eşcinsel kadındır.
Gay: Cinsel yönelimi diğer erkeklere karşı olan homoseksüel erkektir.
Peki eşcinsellik nasıl oluşur?
Genetik, hormonlar, çevre, psikolojik faktörüler, çocukluk gibi birçok nedeni olabilir. Ancak yapılan araştırmalarda tek bir neden ya da hangi faktörün ne oranda etki ettiği bulunamamıştır.
Homofobi nedir?
Eşcinsel bireylere karşı duyulan nefret, hoşnutsuzluk ve ayrımcılık yapma durumudur. Bir birey homofobik olabileceği gibi toplum, devlet ve anayasa da homofobik olabilir. Bazı ülkelerde eşcinsellere şiddet uygulanmakta hatta idam cezası verilmektedir.
Bir hastalık olarak kabul edilir mi?
Eşcinsellik uzun yıllar psikolojik bir hastalık olarak kabul görmüştür. Ancak zamanın yapılan çalışmaları ve değişen anlayışı ile Amerikan Psikiyatri Birliği, 1973 yılında eşcinselliği hastalıklar kategorisinden çıkarmıştır. Bu nedenle psikoloji bilimi, bir hastalık olmadığı için eşcinselliği tedavi etmeye çalışmaz. Bireyin cinsel yönelimine koşulsuz saygı duyar. Yalnızca yönelim konusunda kararsızlık yaşayan bireye yardımcı olur. Ancak bunda psikoterapist kendi tercihini dikte edemez ya da bireyi buna göre yönlendiremez.
Eşcinsel olduğu için kötü muamele gören ya da yoğun kaygı yaşayan bireylere psikoterapi ile destek sağlanır. Hiçbir şartta terapist, diğer konularda olduğu gibi bu konuda da bireyin yönelimini kendi isteği doğrultusunda değiştirmeye çalışamaz. Ya da yönelimini belirlemeye çalışan bireyi kendi yönelimine göre yönlendiremez. Eğer terapistinizin sizi yargıladığını, küçümsediğini, kendi inancı ve görüşü doğrultusunda yönlendirdiğini düşünüyorsanız başka bir terapiste gitmeniz daha faydalı olabilir.
Anıl Yılmaz
Uzm. Psikolog & Psikoterapist
